رم یا حافظه دسترسی تصادفی (RAM) انواع مختلفی دارد که از نظر نسل، شکل، اندازه و سرعت با هم متفاوت هستند. شناخت این تفاوت‌ها هنگام ارتقاء یا اسمبل کردن یک کامپیوتر جدید بسیار مهم است؛ چون اگر رم ناسازگار انتخاب کنید، سیستم شما کار نخواهد کرد.
تفاوت SRAM، DRAM و ECC
SRAM چیست؟
SRAM یا حافظه استاتیک، داده‌ها را با استفاده از شش ترانزیستور در هر سلول ذخیره می‌کند. این نوع رم معمولاً به عنوان حافظه کش (Cache) پردازنده استفاده میشود و قابل تعویض توسط کاربر نیست.
DRAM چیست؟
DRAM یا حافظه دینامیک، داده‌ها را با یک ترانزیستور و یک خازن در هر سلول ذخیره می‌کند. بیشتر رمهایی که کاربران می‌توانند تعویض کنند از نوع DRAM هستند. DRAM ارزان‌تر از SRAM است اما کمی کندتر عمل می‌کند و به همین دلیل بیشتر برای ذخیره‌سازی موقت داده‌ها به کار می‌رود.
بیشتر بدانید: طبقه‌بندی آی‌سی‌ها
ECC چیست؟
رم ECC یا Error-Correcting Code نوعی DRAM است که یک سلول اضافه برای شناسایی و تصحیح خطاهای تصادفی دارد. این نوع رم بیشتر در سرورها و ورکاستیشنها استفاده میشود و توسط کاربر قابل تعویض است. هنگام خرید رم جدید، باید مطمئن شوید که رم ECC یا غیر ECC با سیستم شما سازگار است.
سرعت انتقال داده: SDRAM و DDR
SDRAM چیست؟
SDRAM یا حافظه دینامیک همزمان، نوعی DRAM است که عملیات آن با سیگنال ساعت سیستم هماهنگ میشود. این هماهنگی باعث میشود رم با سایر قطعات کامپیوتر بهتر کار کند و سرعت بیشتری داشته باشد.
DDR چیست؟
DDR یا Double Data Rate، نسل جدیدتری از رم است که از سال ۲۰۰۰ وارد بازار شد. DDR داده‌ها را هم در لبه بالا و هم در لبه پایین سیگنال ساعت منتقل می‌کند، در حالی که رمهای قدیمی فقط در یک لبه این کار را انجام می‌دادند. به همین دلیل DDR هم سریع‌تر است و هم مصرف انرژی کمتری دارد. توجه داشته باشید که DDR با رم دو کاناله (Dual Channel) فرق دارد.
نسل‌های DDR
هر نسل جدید DDR سریع‌تر و کم‌مصرف‌تر از نسل قبلی است.
- امروزه بیشتر کامپیوترها از DDR3 استفاده می‌کنند.
- سیستم‌های حرفهای و گیمینگ معمولاً DDR4 دارند.
- جدیدترین نسل، DDR5 است که از سال ۲۰۲۱ عرضه شده و سرعت و کارایی بسیار بالاتری دارد.
قبل از خرید رم، حتماً بررسی کنید که مادربرد شما از کدام نسل DDR پشتیبانی می‌کند. مثلاً رم DDR5 روی مادربرد DDR4 نصب نمیشود.
مقایسه عملکرد رم‌ها
هر نسل رم ویژگی‌های خاص خود را دارد. مهم‌ترین فاکتورهایی که کاربران می‌توانند انتخاب کنند، شامل موارد زیر است:
- Data Rate (MT/s): تعداد انتقال داده در هر ثانیه (میلیون انتقال در ثانیه)
- Transfer Rate (GB/s): سرعت انتقال داده (گیگابایت بر ثانیه)
- Module Density: ظرفیت هر ماژول رم (مثلاً ۴، ۸، ۱۶، ۳۲ یا ۶۴ گیگابایت)
- Prefetch: تعداد بیت‌هایی که رم قبل از نیاز بارگذاری می‌کند تا سرعت دسترسی افزایش یابد
- Voltage: ولتاژ مصرفی رم؛ هرچه کمتر باشد، مصرف برق و گرما کمتر است
انتخاب رم مناسب برای نیازهای شما
یکی از نکات کلیدی در انتخاب رم، تطابق آن با نیازهای خاص شماست. برای مثال، اگر شما یک گیمر یا کاربر حرفهای هستید که به پردازش‌های سنگین نیاز دارید، انتخاب رم DDR4 یا DDR5 می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد. این نوع رم‌ها از نظر سرعت و کارایی بسیار بالا هستند و تجربه کاربری شما را بهبود می‌بخشند. از طرف دیگر، اگر تنها برای کارهای روزمره و نرم‌افزارهای سبک به دنبال ارتقاء سیستم خود هستید، رمهای DDR3 یا حتی DDR2 می‌توانند گزینه‌های مناسب‌تری با هزینه کمتر باشند.
بررسی سازگاری رم با مادربرد
در نهایت، توصیه میشود قبل از خرید، به دقت بررسی کنید که آیا مادربرد شما از نسل خاصی از رم پشتیبانی می‌کند یا خیر. گاهی اوقات، تفاوت‌های جزئی در سازگاری می‌تواند باعث مشکلاتی در عملکرد سیستم شود. بنابراین، ابزارهای آنلاین مانند Crucial System Scanner به شما کمک می‌کنند تا به راحتی رمهای سازگار با سیستم خود را پیدا کنید و از خرید بی‌دقتی جلوگیری کنید.
جدول مقایسه انواع رم
| نوع رم | پیش‌خوانی | سرعت انتقال (MT/s) | نرخ انتقال (GB/s) | ولتاژ (V) |
|---|---|---|---|---|
| DRAM | 1 بیت | 100-166 | 0.8-1.3 | 3.3 |
| DDR | 2 بیت | 266-400 | 2.1-3.2 | 2.5-2.6 |
| DDR2 | 4 بیت | 533-800 | 4.2-6.4 | 1.8 |
| DDR3 | 8 بیت | 1066-1600 | 8.5-14.9 | 1.35-1.5 |
| DDR4 | 16 بیت | 2133-5100 | 17-25.6 | 1.2 |
| DDR5 | 16 بیت | 3200-6400 | 38.4-51.2 | 1.1 |
سازگاری رم
اگر قصد ارتقاء یا اسمبل کامپیوتر دارید، رم جدید باید با مادربرد شما سازگار باشد. هر نسل رم از نظر اندازه، شکل و مشخصات الکتریکی متفاوت است و فقط روی مادربرد مخصوص به خودش نصب میشود. این استانداردها توسط سازمان JEDEC تعیین میشود.
ابزارهای بررسی سازگاری رم
ابزارهایی مثل:
- Crucial System Scanner
- System Selector
به شما کمک می‌کنند تا بدون دردسر و فقط با وارد کردن مدل سیستم، رمهای سازگار را پیدا کنید.
سوالات متداول
سریعترین نوع رم چیست؟
در حال حاضر DDR5 سریعترین نوع رم است و برای گیمرها و کاربران حرفهای بهترین انتخاب محسوب میشود.
تفاوت DRAM و RAM چیست؟
DRAM نوعی از RAM است. در واقع، بیشتر رمهایی که امروزه در کامپیوترها استفاده میشوند از نوع DRAM هستند. معمولاً واژههای RAM، DRAM و حافظه به جای هم به کار میروند.
8 دیدگاه در “انواع مختلف رم (RAM) را بشناسید”
مطلب جالبی بود
سپاس🙌
خیلی خوب و خلاصه توضیح دادین. همیشه تفاوت DDR3 و DDR4 برام سوال بود، الان کاملاً متوجه شدم.
من قصد ارتقای رم سیستمم رو دارم، این مقاله خیلی کمکم کرد که مدل مناسب رو انتخاب کنم. مرسی از راهنمایی‌تون.
کاش درباره رمهای مخصوص سرور هم یه بخش جدا می‌ذاشتین، چون خیلی‌ها فرقش رو با رم معمولی نمی‌دونن.
چشم
مطلبتون عالی بود، فقط اگر یه جدول مقایسه‌ای بین سرعت و ظرفیت مدل‌ها بذارید خیلی بهتر میشه.
چشم حتما😊