انواع مختلف رم (RAM) را بشناسید

رم یا حافظه دسترسی تصادفی (RAM) انواع مختلفی دارد که از نظر نسل، شکل، اندازه و سرعت با هم متفاوت هستند. شناخت این تفاوت‌ها هنگام ارتقاء یا اسمبل کردن یک کامپیوتر جدید بسیار مهم است؛ چون اگر رم ناسازگار انتخاب کنید، سیستم شما کار نخواهد کرد.

تفاوت SRAM، DRAM و ECC

SRAM چیست؟

SRAM یا حافظه استاتیک، داده‌ها را با استفاده از شش ترانزیستور در هر سلول ذخیره می‌کند. این نوع رم معمولاً به عنوان حافظه کش (Cache) پردازنده استفاده می‌شود و قابل تعویض توسط کاربر نیست.

DRAM چیست؟

DRAM یا حافظه دینامیک، داده‌ها را با یک ترانزیستور و یک خازن در هر سلول ذخیره می‌کند. بیشتر رم‌هایی که کاربران می‌توانند تعویض کنند از نوع DRAM هستند. DRAM ارزان‌تر از SRAM است اما کمی کندتر عمل می‌کند و به همین دلیل بیشتر برای ذخیره‌سازی موقت داده‌ها به کار می‌رود.

بیشتر بدانید: طبقه‌بندی آی‌سی‌ها

ECC چیست؟

رم ECC یا Error-Correcting Code نوعی DRAM است که یک سلول اضافه برای شناسایی و تصحیح خطاهای تصادفی دارد. این نوع رم بیشتر در سرورها و ورک‌استیشن‌ها استفاده می‌شود و توسط کاربر قابل تعویض است. هنگام خرید رم جدید، باید مطمئن شوید که رم ECC یا غیر ECC با سیستم شما سازگار است.

سرعت انتقال داده: SDRAM و DDR

SDRAM چیست؟

SDRAM یا حافظه دینامیک همزمان، نوعی DRAM است که عملیات آن با سیگنال ساعت سیستم هماهنگ می‌شود. این هماهنگی باعث می‌شود رم با سایر قطعات کامپیوتر بهتر کار کند و سرعت بیشتری داشته باشد.

DDR چیست؟

DDR یا Double Data Rate، نسل جدیدتری از رم است که از سال ۲۰۰۰ وارد بازار شد. DDR داده‌ها را هم در لبه بالا و هم در لبه پایین سیگنال ساعت منتقل می‌کند، در حالی که رم‌های قدیمی فقط در یک لبه این کار را انجام می‌دادند. به همین دلیل DDR هم سریع‌تر است و هم مصرف انرژی کمتری دارد. توجه داشته باشید که DDR با رم دو کاناله (Dual Channel) فرق دارد.

نسل‌های DDR

هر نسل جدید DDR سریع‌تر و کم‌مصرف‌تر از نسل قبلی است.

• امروزه بیشتر کامپیوترها از DDR3 استفاده می‌کنند.
• سیستم‌های حرفه‌ای و گیمینگ معمولاً DDR4 دارند.
• جدیدترین نسل، DDR5 است که از سال ۲۰۲۱ عرضه شده و سرعت و کارایی بسیار بالاتری دارد.

قبل از خرید رم، حتماً بررسی کنید که مادربرد شما از کدام نسل DDR پشتیبانی می‌کند. مثلاً رم DDR5 روی مادربرد DDR4 نصب نمی‌شود.

مقایسه عملکرد رم‌ها

هر نسل رم ویژگی‌های خاص خود را دارد. مهم‌ترین فاکتورهایی که کاربران می‌توانند انتخاب کنند، شامل موارد زیر است:

• Data Rate (MT/s): تعداد انتقال داده در هر ثانیه (میلیون انتقال در ثانیه)
• Transfer Rate (GB/s): سرعت انتقال داده (گیگابایت بر ثانیه)
• Module Density: ظرفیت هر ماژول رم (مثلاً ۴، ۸، ۱۶، ۳۲ یا ۶۴ گیگابایت)
• Prefetch: تعداد بیت‌هایی که رم قبل از نیاز بارگذاری می‌کند تا سرعت دسترسی افزایش یابد
• Voltage: ولتاژ مصرفی رم؛ هرچه کمتر باشد، مصرف برق و گرما کمتر است

جدول مقایسه انواع رم

سازگاری رم

اگر قصد ارتقاء یا اسمبل کامپیوتر دارید، رم جدید باید با مادربرد شما سازگار باشد. هر نسل رم از نظر اندازه، شکل و مشخصات الکتریکی متفاوت است و فقط روی مادربرد مخصوص به خودش نصب می‌شود. این استانداردها توسط سازمان JEDEC تعیین می‌شود.

ابزارهای بررسی سازگاری رم

ابزارهایی مثل:

• Crucial System Scanner
• System Selector

به شما کمک می‌کنند تا بدون دردسر و فقط با وارد کردن مدل سیستم، رم‌های سازگار را پیدا کنید.

سوالات متداول

سریع‌ترین نوع رم چیست؟
در حال حاضر DDR5 سریع‌ترین نوع رم است و برای گیمرها و کاربران حرفه‌ای بهترین انتخاب محسوب می‌شود.

تفاوت DRAM و RAM چیست؟
DRAM نوعی از RAM است. در واقع، بیشتر رم‌هایی که امروزه در کامپیوترها استفاده می‌شوند از نوع DRAM هستند. معمولاً واژه‌های RAM، DRAM و حافظه به جای هم به کار می‌روند.